Van veel mensen, waar ik over de jaren aan vertelde over mijn speelkaarten-project, hoorde ik aanvankelijk: “Ik kom dus nooit waar dan ook speelkaarten op straat tegen.” En vervolgens, een tijdje later: “Nu zie ik ze ineens overal, echt bizar.” Dat is niet gek, als je erop begint te letten. Als je specifiek op paarse frisdrankblikjes zou gaan letten, zie je die ook ineens overal liggen op straat. Of mensentanden. Bedenk vooral maar eens hoeveel je er voorbij bent gelopen zonder dat je je er bewust van bent geweest. Maar wat betekent dat ?
Betekenis 1: Je bent erop gaan letten
Tja, als je het mij eerlijk vraagt, vooral dus dat je erop bent gaan letten. Die dingen liggen overal, en ik kan het weten. Ik heb ze op drie verschillende continenten op foto gezet en na vijftien jaar een heel deck gezien. Dat kan overigens nog straffer: tijdens de Corona-lockdowns was er Peter Slattery, een journalist van Vice in Brooklyn, die zich erg verveelde, en tijdens zijn dagelijkse wandelingetje in de buitenlucht speelkaarten op straat opraapte, om te zien of hij een heel deck kon verzamelen. Hij deed er zelfs maar zes maanden over. En in alle eerlijkheid: het was BIJNA een complete deck: hij miste nog zes kaarten.
Die laatste kaarten, dat is de echte tijdrovende klus, want je kansen dat een zwerfkaart een van de kaarten is die je nog niet gezien hebt, wordt elke keer kleiner. Maar toch… New York, en zeker Brooklyn, is natuurlijk wel een drukbewoond gebied met veel zwerfafval, misschien is dat ook een factor. Stel dat Ivago vaker zou staken, hoeveel vlugger had ik aan mijn dichtbundel moeten beginnen ?
Betekenis 2: Lees er een boodschap van het universum in
Van Tarot-kaarten heeft u zeker gehoord: die plaatjeskaarten die door een waarzegger geheimzinnig neergelegd worden nadat je ze zelf uit het deck hebt getrokken en waar heden en toekomst mee verklaard en voorspeld worden. Net als ‘onze’ gewone speelkaarten ontstond dit uit het Venetiaanse deck, pakweg vijftiende eeuw. Het is dus niet heel gek dat ook de gewone kaarten gebruikt kunnen worden om dingen mee te voorspellen. Dit heet cartomantie of kaartleggen, en je kunt makkelijk de betekenissen vinden van individuele kaarten, of wat de combinaties je zouden moeten vertellen. Zie een verdwaalde kaart dus gerust als een onverwachte horoscoop: slaat het toevallig ergens op, of is het universum je een geheimzinnige boodschap aan het sturen ?
Betekenis 3: Je hebt echt niets beters met je tijd te doen
In mijn geval was ik gewoon op pad met een nieuw zakcameraatje toen dit project begon, en een paar stappen van mijn deur slingerde een speelkaart. Ik nam die dag ook foto’s van tegelgroeven, kleine vertederende bloempjes, je weet hoe dat gaat: een nieuw speeltje ! Maar eens ik die eerste kaart had gefotografeerd, kwam ik een tijd later een tweede achter. Ik maakte gewoon maar weer een foto. Enzovoort. Ik heb geen plekken of datums genoteerd, het waren maar gewoon kaarten in het wild. Lekker gek, normaal verwacht je die in een deck of in een spelletje kaarten. Maar vanaf daar begon het balletje te rollen en heb ik stap voor stap het heerlijk uit de hand laten lopen. Want ik heb niets beters te doen.
Ik heb heel, heel veel tijd omhanden in dit leven, en doe eigenlijk maar wat ik wil. Het hadden ook bierdopjes kunnen zijn. Maar dan had ik geen betekenissen opgezocht, of leuke historische weetjes. En er zijn zoveel biermerken dat een dichtbundel daarmee er ook niet gekomen zou zijn. Nee, misschien is het maar goed dat het speelkaarten waren. Dankjewel, kaartjes. Ik heb er een leuk boek aan overgehouden, een van de gekste die ik ooit gemaakt heb.
En een deck kaarten ! Zou ik het nog meemaken dat ik een van mijn eigen speelkaarten op straat aantref ? Dan is het echt rond. Misschien ooit, als ik een nog veel oudere man ben. Bril poetsen, want het zal toch niet, maar jawel. Daar ligt er een. Eentje van mij. Goh. Zou het iets betekenen ?
[…] (voor René) […]